KRAK(N)OW
Krakow. It turns you into a STORYTELLER
Door de ogen van Fred Gijbels
Door: Inge Pelsers
Fred Gijbels is een 72-jarige man uit Amsterdam. De afgelopen elf jaar van zijn leven woont hij in Krakau. Hij heeft geschreven voor een Poolse krant en houd zich nu bezig met de Poolse politiek. Hoe ziet hij Krakau?
Wat doe je in Krakau?
In 1999 ben ik samen met mijn Poolse vriendin een kunstgalerij begonnen in Krakau. Verder heb ik columns geschreven voor een Poolse krant en nu houd ik me veel bezig met de politiek hier.
Wat betekent Krakau voor jou?
Ik heb twintig jaar door de voormalige Oostbloklanden gezworven en ik kan me in elke grote stad wel vinden. Amsterdam is mijn grote liefde. Maar Amsterdam is eigenlijk pas heel erg veranderd op het moment dat ik er weg ging. Als dat eerder was gebeurd was ik misschien nooit naar Krakau verhuisd, maar dat is gepraat achteraf. Ik vind Krakau specifiek een hele mooie stad omdat het veel rauwer is dan Nederland. Veel minder regels, je kunt hier nog echt avontuur meemaken.
Als je 1 ding zou mogen veranderen aan Krakau wat zou dat dan zijn?
Dat zijn meerdere dingen. Ik zou ten eerste het gebruik van de auto's hier willen verminderen. En het parkeren, minder parkeerplekken zou al zorgen voor veel minder auto's in de stad. Verder is deze stad totaal niet geschikt voor invalide mensen, ze kunnen zich nauwelijks bewegen in dit chaotische verkeer. Mijn derde punt zijn de politici. Ze zijn totaal niet geïnteresseerd in de burgers, bomen op mooie stukken natuur worden gewoon gesloopt, dat soort dingen. Het is door alle luchtvervuiling juist belangrijk om de weinige natuur die er is te bewaren.
Wat is de grootste verandering in Krakau die je hebt meegemaakt?
In de buitenwijken zijn veel nieuwe bedrijven verschenen de laatste jaren. Ook veel buitenlandse bedrijven. Maar dit zijn ook veel callcenters, die zijn er over een paar jaar niet meer.
Wat is je bijzonderste ervaring in Krakau?
Mijn bijzonderste ervaring in Krakau is de eerste keer dat ik in de stad kwam. Dat was in de jaren negentig, voor het een toeristenstad werd. Het was midden in de winter en het had flink gesneeuwd. In de binnenstad, waar het normaal heel erg druk is, was toen helemaal niks van verkeer. Het was zo stil dat je je eigen kleding kon horen ruisen. Dat was een heel bijzonder moment.
Blijf je de rest van je leven in Krakau wonen?
Ja ik blijf hier wel wonen. Nederland is een echte standenmaatschappij. Het sociale leven daar is heel erg leeftijdsgericht, dat is in Krakau niet. Hier heb ik zoveel meer vrijheid, dat wil ik niet meer missen.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Bijzondere personen zijn er genoeg ik Krakau. Er was één iemand die er voor mij uitsprong. De 23-jarig Ewelina doet vrijwilligerswerk bij een kerk. Dit in het centrum van de stad. Ook studeert ze al vier jaar in de historische stad. Hoe kijkt zij precies tegen deze Poolse stad aan?
Wat doe je in Krakau?
‘’Ik studeer in Krakau en op dit moment ben ik vrijwilligerswerk aan het doen in de kerk. Hier voorzie ik mensen van informatie over de kerk. Ook geef ik instructies over de hoofdtelefoons, hier krijgen mensen verschillende informatie over vroeger en nu.’’
Wat betekent Krakau voor jou?
‘’Het is de plek waar ik studeer en ik woon hier nu vier jaar. Het is dus eigenlijk mijn tweede huis. Ik kom oorspronkelijk uit Sanok, dit is een dorpje 200 kilometer hier vandaan. De stad is erg mooi en historisch. Ook zijn er veel kerken in de stad. Vanaf vroeger ben ik erg katholiek opgevoed en ik wil mij dan ook inzetten om het geloof verder te verkondigen.’’
Als je één ding mocht veranderen aan Krakau, wat zou dit dan zijn?
‘’In mijn ogen is alles hier te duur. Het wonen en zeker in alle winkels is het veel duurder dan dat ik gewend ben. De prijzen zijn gewoon echt te hoog. Ik denk dat dit voornamelijk door de toeristen in de stad komt. Iedereen weet dat ze het toch wel betalen, hoe duur het ook is. De prijzen zou ik dus echt omlaag doen. Voor de studenten die hierheen komen om te studeren is het bijna niet te betalen als je ouders niets kunnen bijdragen.’’
Wat is het meest opvallendste dat je tijdens je vrijwilligerswerk hebt meegemaakt?
‘’Een keer toen ik aan het werk was in de kerk kwam er een Duitse man binnengelopen. Hij was een professor medicijnen. Doordat ikzelf op dit moment medicijnen studeer kwamen we aan de praat. Hij was heel aardig en vertelde mij uiteindelijk dat ik Duits moest gaan studeren om vervolgens naar Duitsland te verhuizen. De man was ervan overtuigd dat ik daar mensen kon gaan genezen. Het was echt heel hartverwarmend.’’
Ben je van plan om voor altijd in Krakau te blijven wonen?
‘’Het lijkt me heel fijn om hier te blijven. Naar mijn gevoel liggen hier veel meer kansen voor mij dan in Sanok. Ik kan mij hier goed ontwikkelen en er zijn ook vooruitzichten naar een baan. Krakau is gewoon echt geweldig!’’
___________________________________________________________________________________________________________________
Door de ogen van Ewelina
Door: Beau van Heeswijk
Door de ogen van Dominica
Door: Manon van Maurik
Koetsier Dominica (20) rijdt de toeristen rond via wel een heel aparte manier. Via paard en wagen laat ze jou de stad op een unieke manier beleven. Krakau staat de laatste jaren bekend om de tientallen koetsen die door de stad rijden. Hoe kijkt zij als koetsier zelf naar de stad?
Wat betekent Krakau voor jou?
“Krakau is mijn hele leven. Heel mijn geschiedenis ligt in deze stad. Mijn familie woont ook allemaal bij mij in de buurt en ik zou nergens anders heen willen. Het is een hele bijzondere plek voor mij."
Als je één ding mocht veranderen aan Krakau, wat zou dit dan zijn?
“Niks. Eigenlijk zou ik helemaal niks willen veranderen. In de zomermaanden rijd ik als koetsier door de stad om de toeristen een rondleiding te geven. Ik wil ze juist de historie laten zien. Krakau hoeft niet te veranderen, het is mooi zoals het is."
Je bent nu een koetsier, wat vind je het leukst aan je werk?
“Het werken met de paarden. Zo kan ik de toeristen de stad laten zien op een andere manier. Daarnaast is het de afgelopen jaren een echt stadsbeeld geworden in Krakau. De koetsen horen op dit plein en ik ben trots dat ik daar bij mag horen.”
Is Krakau verder veel veranderd de afgelopen jaren?
“Ja heel zeker. Het is een veel modernere stad geworden. Misschien hebben we ons wel te veel aan de toeristen aangepast. Er woont bijna geen echte inwoner van Krakau meer in het centrum. Maar voor de economie is het wel goed. En voor mijn werk natuurlijk ook!”
Wat is het gekste dat je hebt meegemaakt met je werk?“Haha, ik heb een heleboel gekke verhalen over mensen op de koets, maar dat ga ik niet vertellen.”
Een klein tipje van de sluier dan misschien?
“Nou, laten we het erop houden dat sommige toeristen heel luidruchtig kunnen zijn en soms zelfs een beetje vervelend.”
Zijn de paarden wel altijd vriendelijk dan?
“Uh, haha, nee dat zeker niet. Het zijn prachtige dieren, maar iedereen heeft wel eens een slechte dag toch? Ze heeft in het verleden wel eens iemand gebeten of gestampt. Daar trek je natuurlijk geen klanten mee.”
Ben je van plan om voor altijd in Krakau te blijven wonen?
“Ja heel zeker! Het is een geweldige stad waar nog heel veel te behalen valt. Het maakt een enorme groei door op het moment. Ieder jaar komen er steeds meer toeristen en ik hoop dat ik nog heel lang koetsier mag zijn!”
______________________________________________________________________________________________________
Door de ogen van Zbyszek Adamek
Door: Roelie van Beek
Hoe beweegt een beginnend journalist zich door Krakau? Dat vraag ik aan journalistiek student Zbyszek Adamek. Met een grote liefde voor de stad, schrijven en muziek heeft Zbyszek een romantische kijk op Krakau.
Wat betekent Krakau voor jou?
‘’Alles! Dit is mijn geboortestad. Op elke straathoek heb ik wel een herinnering aan vroeger. Ik vind de atmosfeer van de stad is geweldig, de mensen, de gebouwen, eigenlijk alles! Ik geniet gewoon van deze stad. Ik realiseer me dat je als journalist veel moet reizen, maar dat wil ik liever niet. Ik hou veel te veel van Krakau.’’
Denk je dat er een verschil is tussen het journalisten vak in Polen en in Nederland?
‘’Vroeger wel. Toen waren Nederland en andere westerse landen veel verder ontwikkeld op dat gebied. Maar sinds Polen bij de Europese Unie zit is dat anders. Nu zijn er weinig verschillen met Nederland denk ik.’’
Wat is jouw droom voor de toekomst in de stad waar zo verliefd op bent?
‘’Er zijn veel te veel journalistiek studenten in Polen. Daardoor is het moeilijk om aan een baan te komen hier. Stiekem wil ik mijn geld verdienen met muziek maken. Of ik word muziekjournalist.. Ik heb in ieder geval veel om over te dromen!’’
Als je 1 ding zou mogen veranderen aan Krakau, wat zou het dan zijn?
‘’Daar moet ik even over nadenken.. Ik hoef niet zo nodig iets te veranderen, haha!
Als ik dan toch iets moet verzinnen zou ik graag willen dat het parkeren met de auto gratis zou zijn.’’
Een beetje een open deur, maar.. wil je de rest van je leven in Krakau blijven wonen?
‘’JA! Zonder twijfel!’’
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Door de ogen van Iwona
Door: Milan Wijtvliet
Door de ogen van de sympathieke, ietwat verlegen toeristenadviseur Iwona (25). Ze werkt sinds een paar maanden bij het informatiepunt aan het grote plein. Twee jaar geleden is Iwona hiernaartoe verhuist, omdat er meer te doen en zien is. Daarnaast geeft ze ook nog Engelse les.
Wat betekent Krakau voor jou?
‘’Het is niet mijn thuisstad, ik kom uit een super klein stadje 200 kilometer hiervandaan. Ook is er meer werk te vinden in Krakau, dus de stad betekent ook mijn eigen toekomst. Tenslotte wonen ook al mijn vrienden hier en daarom voelt dit nu meer als mijn thuis.’’
Als je één ding mocht veranderen aan Krakau, wat zou dit dan zijn?
‘’Oh, goede vraag. Ik zou minder vervelende toeristen willen. Alleen dat is natuurlijk lastig te veranderen. Misschien dan de prijzen van verschillende bezienswaardigheden. Er zijn wel een aantal plekken waar je gratis naar binnen mag, alleen dit zou wel beter kunnen. De gemeente zou in ieder geval voor studenten de prijzen goedkoper kunnen maken.’’
Wat is het meest bijzondere wat je in Krakau hebt meegemaakt?
‘’Ik vertel liever geen persoonlijke ervaringen voor dit interview. Maar ik kan je wel vertellen dat er in Krakau altijd evenementen zijn. Daarom is het dé stad hier in Polen om heen te gaan voor nieuwe, gekke en leuke ervaringen.’’
Ben je van plan om altijd hier te blijven wonen?
‘’Neeeeee!!!!! Ik reis graag en veel. Nu ben ik in Krakau, maar ik heb ook al in Engeland gewoond. Je weet het nooit met mij. Ik weet nog niet waar ik heen wil, maar het is een kwestie van tijd en geld.’’
_____________________________________________________________________________________________________________________________
Door de ogen van Vasyl Payuk
Door: Nico Schinkelshoek
Vasyl Payuk komt uit Oekraïne, maar studeert in Krakau. Hij komt al in Polen sinds hij een kleine jongen was, maar toen het conflict in zijn geboorteland uitbrak heeft hij er voor gekozen om in Krakau te gaan wonen. Toch voelt hij zich schuldig dat hij zijn familie heeft verlaten.
Waarom heb je gekozen voor Krakau?
‘’Ik heb gekozen voor deze stad omdat ik Poolse roots heb. Ik spreek de taal dus al. Ook hoef ik hier niet te betalen om te studeren en in Oekraïne is het heel moeilijk om in een universiteit te komen. Het conflict maakt het gevaarlijk in mijn eigen land. Omdat mijn ouders nog in Oekraïne wonen sta ik er heel dicht bij. Ik voel de spanning ook. En mijn moeder kan mijn financieel niet helpen omdat het geld bijna niks meer waard is. Ik heb angst dat het een keer echt fout gaat.‘’
Vasyl Payuk (Bron: Facebook)
Wat betekent Krakau voor jou?
‘’Krakau is gewoon een hele mooie stad en het is leuk om hier te studeren. Vanwege mijn Poolse achtergrond spreek ik de taal dus goed en is het een klein beetje als thuiskomen. Maar Oekraïne blijft mijn land.’’
Als je iets mag veranderen aan de stad, wat zou het dan zijn?
‘’Het klinkt misschien raar, maar het zijn de lange rijen overal. Naar mijn mening moet daar echt iets aan veranderen. In Polen moet je heel lang wachten als je bijvoorbeeld naar de dokter moet. Dat is wel anders in Oekraïne, maar dat komt alleen maar door de corruptie.’’
Is Krakau de afgelopen jaren veranderd naar jouw mening?
‘’Dat kan ik niet echt zeggen omdat ik hier nog niet heel lang woon. Ik ben al wel vaak in Polen geweest, maar de meeste jaren was dat in een andere stad.’’
Blijf je hier voor de rest van de leven wonen?
‘’Ik wil hier zeker niet voor altijd wonen. Ik woon hier nu een paar jaar, maar ik wil weer terug om de situatie in mijn eigen land te verbeteren. Daar wil ik echt iets aan doen!’
__________________________________________________________________________________________________________________
’
Door de ogen van Barbara Hopkowicz
Door: Loes Vermeeren
Barbara Hopkowicz, eigenaresse van een klein kledingwinkeltje in Krakau vertelt over haar passie voor de stad Krakau. Ze is geboren en getogen in de stad en heeft veel veranderingen meegemaakt in de afgelopen jaren.
Wat betekent Krakau voor jou?
‘Ik voel me thuis in Krakau, het is mijn veilige thuishaven. Mijn hele familie woont hier en heeft de stad nog nooit voor lange tijd verlaten. Nog nooit ben ik langer dan drie weken weg geweest van mijn stadje. Een van mijn dromen was dan ook om een eigen zaakje te hebben in de stad. Mode is heel belangrijk voor de Poolse vrouw, zo ook voor mij. Sinds twee jaar heb ik nu mijn eigen kledingwinkel en daar ben ik heel trots op!’
Als je een ding aan Krakau zou mogen veranderen, wat zou dat dan zijn?
‘De luchtvervuiling in Krakau is een groot probleem. Als je ongeveer tien kilometer van de stad rijdt, zie je een grote wolk smok boven de stad hangen. Het is erg ongezond voor je, daar maak ik me wel eens zorgen over. Buiten dat, is de stad perfect voor mij. Dat komt met name door de relaxte sfeer die er is.’
Is Krakau de afgelopen jaren veranderd? Zo ja, waardoor?
‘Niet alleen in Krakau, maar eigenlijk in heel Polen zie je de laatste jaren veel veranderingen. Het land word steeds meer westers. Ik kan me nog herinneren dat ik zes jaar was en de eerste Mc Donalds werd geopend, vanaf dat moment zag je veel veranderen. Eigenlijk is de gehele cultuur langzaam westers geworden. Ik ben daar erg blij mee, het biedt mij veel mogelijkheden, bijvoorbeeld op het gebied van zelfstandig ondernemen.’
Blijf je hier voor de rest van je leven wonen?
‘Het liefst zou ik heel mijn leven in Krakau doorbrengen, maar ik heb een hele leuke man leren kennen uit Hawaï. We weten nog niet waar we uiteindelijk samen gaan wonen, voorlopig reizen we op en neer.’
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Door de ogen van Tomasz Kostza
Door: Dave Kornuijt
Krakau is een snel groeiende stad als het gaat om toerisme. Tomasz Kostka (47) sprong daar een aantal jaren geleden handig op in. Een groot deel van de toeristen huurt nu bij hem een appartement.
Wat doe je in Krakau?
‘’ Ik verhuur appartementen in de stad aan toeristen en studenten. Ik probeer ook via reclame de stad bekender te maken. Ik doe dit via mond op mond reclame. Ik vertel iedereen die hier komt dat ze moeten doorvertellen hoe leuk het hier is. Helaas weten veel mensen uit andere niet dat dit zo’n mooie stad is, omdat veel steden in Oost-Europa niet zo’n goede naam hebben.’’
Wat betekent Krakau voor jou?
‘’Krakau is alles voor mij! Ik vind het een magische stad, die ondanks alle toeristen heel erg Pools is gebleven. Maar wat de stad echt bijzonder maakt voor mij zijn alle historische gebouwen. Die vaak ook allemaal een eigen legende hebben.’’
Als je één ding aan Krakau zou mogen veranderen, wat zou dat zijn?
‘’ De lucht. De lucht in deze stad is enorm vervuild door de jaren heen. Dit komt door de fabrieken die al heel lang om de stad heen staan. Vooral in de koude winter heb ik last van de vervuilde lucht.’’
Wat is je leukste herinnering aan Krakau?
‘’ Een aantal jaar geleden ben ik op de wawelheuvel naar een zonsverduistering gaan kijken. Deze heuvel staat erom bekend dat de energie daar je beschermt nadat je er geweest bent. Toen ik daar de zonsverduistering zag voelde ik me speciaal en onoverwinnelijk.’’
Zou je de rest van je leven in Krakau willen wonen?
‘’ Absoluut! Ik woon hier al mijn hele leven en ik heb alles hier. Mijn kinderen, werk, vrouw en vrienden. Ik heb laatst ook met mijn dochter afgesproken dat we voor altijd hier blijven wonen. Een belofte die ik zeker niet ga breken!’’